لرزه بر ستون فقرات اقتصاد سعودی با انتقام مهلکِ یمنی‌ها

با گذشت دو روز از عملیات بزرگ ارتش یمن با عنوان توازن بازدارندگی ۲، و منهدم کردن بخش بزرگی از تاسیسات حیاتیِ نفتیِ سعودی‌ها در شهر‌های بقیق و خریص، حالا رسانه‌های دنیا از آسیب دیدگی گسترده این پالایشگاه‌ها، آن هم در فاصله چندکیلومتری دفتر مرکزی آرامکو خبر می‌دهند.

تولید نفت عربستان به گفته عبدالعزیز بن سلمان وزیر انرژی سعودی نصف شده است. بنابر اعلام منابع آمریکایی، تصاویر ماهواره‌ای از آسیب دیدگی گسترده این تاسیسات در پی عملیات پهپادی یمنی‌ها حکایت دارد، عملیاتی که شبکه بلومبرگ آن را هدف گرفتن قلب صنعت نفت سعودی‌ها توصیف کرد که حالا برخاستن ستون‌های دود و شعله‌های آتش از آن، اقتصاد ریاض را به سکته مهلکِ قلبی مبتلا کرده و تلاطمی وسیع را در بازار‌های نفت جهانی پدید آورده است.

شبکه فاکس نیوز هم ضمن انتشار تصاویر ستون‌های دود برخاسته از پالایشگا‌های منطقه الشرقیه عربستان گزارش داده: حملاتْ بسیار دقیق بوده و آمار تخریب هم بالاست.

پایگاه اینترنتی اندیشکده «اِستِرتفور» با انتشار نقشه ای، بُرد عملیاتی پهپاد‌های یمنی را تا شعاع ۱۴۵۰ کیلومتری ارزیابی کرده است که توانسته اند مجتمع نفتی آرامکو در شرق عربستان را با طیِ بیش از هزار کیلومتر هدف قرار دهند.

شکاف در سامانه دفاعی، شاید دقیق‌ترین واژه برای توصیف علت فلج شدن اقتصاد نفتی سعودی‌ها باشد که محمد البُخَیتی عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله آن را بکار برده و ناکارآمدی سامانه‌های پدافندی گرانقیمت آمریکایی را یادآور شده است.

محمد البخیتی عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن با اشاره به شکاف‌های موجود در سامانه‌های دفاعی سعودی‌ها گفت: ما از همین شکاف‌ها، پهپاد‌های خود را عبور دادیم. متجاوزان بدانند آسمان سعودی و امارات بیش از پیش به روی پهپاد‌های ما باز است، چرا که سامانه‌های دفاعیشان حتی نتوانستند ردِ یکی از پهپاد‌های ما را بزنند! به متجاوزان هشدار می‌دهم تا خساراتشان بیشتر از این نشده به جنگ و محاصره یمن پایان دهند.

اولین واکنش مقامات آمریکایی هم تلفیقی بود از حیرت‎زدگی و فرافکنی که تلاش کردند مرکز انجام این عملیات را به خارج از یمن نسبت دهند، اما مقاماتِ یمن با رد این ادعا‌ها گفتند پهپاد‌های استفاده شده کاملا بومی بوده و از خاکِ یمن به هوا برخاسته است.

سرتیپ عبدالله الجِفری سخنگوی نیروی هوایی یمن با اشاره به جزئیات عملیات روز شنبه گفت: این حمله هوایی بعد از جمع آوری دقیق اطلاعات کلید خورد و پهپاد‌های بومی یمن با طی کردن فاصله بیش از هزار کیلومتری، وارد عمقِ حریم هوایی سعودی‌ها شدند. این حمله بسیار حساس و تاثیر گذار بود و در عین حال در عمق راهبردی انجام گرفت که چندین نشانه داشت؛ مهم‌تر از همه اینکه نشان داد پهپاد‌های یمنی قادر به نفوذ در آسمان سعودی در فاصله‌ای طولانی هستند بدون آنکه راداری بتواند آن را شناسایی یا سرنگون کند.

هرچند حامیان سعودی از جمله دولت آمریکا تلاش کردند به عملیات پهپادیِ یمنی‌ها عنوان تجاوز را نسبت دهند، اما کریس مورفی سناتور دموکرات آمریکایی این موضع گیری را رد کرده و گفت: حمله به تاسیسات آرامکو در واقع پاسخ طبیعی یمنی‌ها به حملات هواییِ سعودی هاست و نمونهِ اخیرِ آن، حمله به ذَمار بود که در آن یکصد نفر کشته شدند.

حیرت آورتر از بُعد نظامی، شاید زیر و رو شدن معادلات نفتی سعودی‌ها باشد که با چشم انداز بلندپروازانه سال ۲۰۳۰ خود می‌خواستند ۵ درصد از کل سهام آرامکو به ارزش پنج هزار میلیارد دلار را به زودی در بورس بین المللی عرضه کنند، اما این رویدادها، سرمایه داران خارجی را مردد و شاید منصرف کند.

روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال، خسارات عملیات یمنی‌ها به تاسیسات نفتی سعودی را بسیار شدیدتر از برآورد‌های اولیه عنوان کرده. رئیس جمهور آمریکا هم ضمن اینکه از خِشابِ پُرَش سخن گفته، مجوز برداشت از ذخایر اضطراری نفت آمریکا برای جبران کمبود تولید نفت عربستان را صادر کرده، اما شبکه تلویزیونی بلومبرگ اعلام کرد: این حملات، قیمت نفت را با ۱۹ درصد افزایش به بیش از ۷۰ دلار رسانده و از طرف دیگر ۵ درصدِ صادراتِ نفتِ دنیا را هم کاهش داده است.

بنابر پیش بینی کارشناسان بین المللی حوزه نفت، ویرانی‌های این عملیات تا هفته‌ها ترمیم نخواهد شد و اگر این وضع ادامه یابد، قیمت نفت به ۱۰۰ دلار در هر بشکه هم خواهد رسید.

شرکت خدمات مشاوره‌ای «انرژی اِسپِکتس» اعلام کرده حملات اخیر یمنی ها، عربستان را به یکی از بزرگترین خریداران فرآورده‌های نفتی تبدیل خواهد کرد و با توقفِ تولید ۱۸ درصدِ گاز طبیعی و ۵۰ درصدِ اِتان و میعانات گازیِ، پادشاهی نفتی سعودی‌ها متزلزل می‌کند.

عمر عیاصره تحلیلگر مسائل سیاسی از اثبات عدم توانایی ائتلاف سعودی برای پیروزی در جنگ یمن سخن گفت و افزود: سعودی‌ها در مدیریت بحرانِ جنگ یمن و در برابر قدرت موشکی یمنی‌ها شکست خوردند. اعتبار و هیبت دولت سعودی در داخل این کشور نزد افکار عمومی سعودی و حتی آمریکایی‌ها فروپاشیده و متزلزل شد.

بنابر گزارش ها، حملات یمنی‌ها به پالایشگاه‌های سعودی، دلار آمریکا را هم کم ارزش‌تر کرده است، تلاطمی که امروز و در اولین روز هفته کاری در شرق آسیا، با افزایش بیش از ده درصدیِ قیمت نفت شروع شده و آثارش احتمالا بیشتر هم خواهد شد.

دیدگاهتان را بنویسید